اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

همه ما گاهی در موقعیت های اجتماعی مختلف، مانند ملاقات با فرد جدید، یا ارائه مطلب در یک جلسه دچار استرس، خجالت و یا اضطراب می شویم. چنین احساساتی طبیعی است و بسیاری از افراد چنین احساساتی را تجربه می کنند. اما اختلال اضطراب اجتماعی متفاوت است. این افراد به دلیل نگرانی و ترس، از حضور در چنین موقعیت هایی اجتناب می کنند تا مورد قضاوت دیگران قرار نگیرند. اختلال اضطراب اجتماعی می تواند بر روابط بین فردی، شغلی و سایر جنبه های زندگی فرد تاثیر بگذارد.

اختلال اضطراب اجتماعی  اغلب در سنین نوجوانی آغاز می شود. این اختلال در حدود 90 درصد از افراد، در زیر سن 23 سالگی تشخیص داده می شود. برخی تحقیقات نشان می دهد، ایجاد این اختلال در بزرگسالی خطر مواجهه با سایر اختلالات، مانند اختلال پانیک، و اختلال استرس بعد از سانحه را افزایش می دهد.

چه موقعیت هایی سبب بروز اختلال اضطراب اجتماعی می شود؟

اختلال اضطراب اجتماعی به‌گونه‌ای نیست که همه افراد مبتلا آن را به یک شکل تجربه کنند. اما در ادامه به برخی از موقعیت‌های رایجی که بیشتر افراد با آن مشکل دارند، اشاره می شود:

• گفتگو با افراد غریبه؛
• صحبت در جمع؛
• قرارهای عاشقانه؛
• برقراری ارتباط چشمی؛
• حین ورود به اتاق دیگران؛
• استفاده از سرویس های بهداشتی عمومی؛
• ورود به مهمانی؛
• صرف غذا در حضور دیگران؛
• رفتن به مدرسه یا محل کار؛
• شروع گفتگو.

تمام افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی دلایل متفاوتی برای ترس از برخی موقعیت‌ها دارند. اما به‌طور کلی، این یک ترس فراگیر است از:

• دیده شدن یا مورد قضاوت قرار گرفتن توسط سایرین؛
• احساس شرمساری، تحقیر و سرخ شدن، تعریق یا لرزش ناشی از این احساسات؛
• توهین اتفاقی به دیگران؛
• قرار گرفتن در مرکز توجه.

علائم اختلال اضطراب اجتماعی

علائم در هر فرد متفاوت است. اما اگر دچار این اختلال هستید و در صورتی که در شرایط استرس زا قرار بگیرید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

• بسیار خودآگاه در موقعیت های اجتماعی (بازخورد بیش از اندازه نسبت به ظاهر، حالات یا صحبت‌ها)؛
• ترس شدید، مزمن و مداوم از مورد قضاوت قرار گرفتن توسط سایرین؛
• احساس خجالت و معذب بودن در زمانی که دیگران در حال تماشای شما هستند ( ارائه مطلب یا صحبت در جمع)؛
• تردید برای گفتگو با دیگران؛
• اجتناب از برقراری ارتباط چشمی.

ممکن است علائم جسمانی هم پیدا کنید، از جمله:

• تپش قلب؛
• انقباض عضلانی؛
• گیجی؛
• سرخ شدن پوست؛
• گریه؛
• لرز؛
• لرزش صدا؛
• اسهال یا مشکلات گوارشی؛
• تنفس سریع و سطحی و یا دشواری در تنفس کامل؛
• احساس اینکه ذهن‌تان به‌طور ناگهانی خالی می‌شود؛
• درد قفسه سینه؛

تشخیص

اگر اضطراب اجتماعی مانع از انجام کارها و ایجاد ارتباط با دیگران می شود، بهتر است به روانشناس مراجعه کنید.

درمان

داروهای تجویزی و رفتاردرمانی دو درمان مؤثر برای اختلال اضطراب اجتماعی هستند. شما می‌توانید هر دو را همزمان با مشورت پزشک دریافت کنید. گفتاردرمانی و ذهن آگاهی نیز می تواند موثر باشد.