به تنفس پر سر و صدا در حین خواب خروپف گفته می شود. بسیاری از افراد در حین خواب خروپف می کنند؛ اگرچه در مردان و افرادی که اضافه وزن دارند، شایعتر است. با افزایش سن خروپف بدتر می شود.
اگر فقط گاهی خروپف می کنید، مشکل جدی نیست. این مشکل بیشتر برای شریک خواب شما آزاردهنده است. اما اگر اکثر مواقع خروپف می‌کنید، نه تنها الگوی خواب اطرافیانتان را مختل می‌کنید، بلکه به کیفیت خواب خودتان نیز آسیب می‌رسانید.
خروپف می تواند نشان دهنده مشکلات دیگری، مانند آپنه انسدادی خواب باشد. اگر در طول روز خواب آلود هستید، با صدای بلند خروپف می کنید، یا اگر همسرتان متوجه شده است در طول خواب برای چند ثانیه تنفس شما متوقف می شود، به پزشک مراجعه کنید.
علل خروپف چیست؟
زمانی که جریان هوا تنها از طریق دهان انجام شود، و بینی مسدود باشد، خروپف ایجاد می شود. عوامل متعددی می توانند منجر به انسداد جریان هوا شوند:
- انسداد راه‌های هوایی بینی: برخی افراد فقط در فصل آلرژی یا زمانی که عفونت سینوسی دارند خروپف می‌کنند. مشکلاتی در بینی مانند انحراف تیغه، یا پولیپ بینی نیز می‌توانند راه‌های هوایی را مسدود کنند.
- ضعف عضلات گلو و زبان: عضلات گلو و زبان می‌توانند بیش از حد شل باشند، به همین دلیل ممکن است باعث مسدود شدن مجاری هوا شوند.
- بافت حجیم گلو: اضافه وزن می‌تواند باعث افزایش حجم گلو شود. برخی از کودکان لوزه‌ها و بافت لنفاوی (مشابه لوزه‌ها) بزرگی دارند که باعث خروپف آنها می‌شود.
- بلندی بیش از حد زبان کوچک: زبان کوچک، بافت نرم آویزان در انتهای دهان است که بلندی بیش از حد آن می‌تواند حلق و ابتدای مجرای تنفسی را تنگ کند. وقتی نفس می‌کشید، این باعث لرزش و برخورد آنها به یکدیگر می‌شود و مجاری هوایی شما مسدود می‌شود.
- مصرف الکل و مواد مخدر: نوشیدن الکل یا مصرف شل‌کننده های عضلانی نیز می‌تواند باعث شل شدن بیش از حد عضلات زبان و گلو شود.
- وضعیت خواب: خوابیدن به پشت می‌تواند باعث خروپف شود. استفاده از بالشی که خیلی نرم یا خیلی بزرگ است نیز می‌تواند باعث خروپف شود.
- کمبود خواب: اگر خواب کافی نداشته باشید، عضلات گلو ممکن است بیش از حد شل شده و باعث خروپف شود.
تشخیص خروپف
ممکن است همسرتان به شما بگوید که خروپف می کنید. پزشک از هر دوی شما در خصوص علائم سوالاتی می پرسد.
پزشک در خصوص سابقه پزشکی شما سوالاتی مطرح می کند و شما را معاینه می کند تا ببیند چه عاملی سبب انسداد مجاری هوایی شده است، مانند گرفتگی مزمن بینی ناشی از التهاب یا سینوزیت، انحراف تیغه بینی یا تورم لوزه‌ها. همچنین ممکن است آزمایش‌هایی از شما بگیرند:
آزمایش‌های تصویربرداری: پزشک با استفاده از عکس‌برداری با اشعه ایکس، اسکن ام‌آر‌آی یا سی‌تی‌اسکن می‌تواند مشکلات موجود در مجاری هوایی شما را بررسی کند.
تست خواب: ممکن است لازم باشد دستگاهی خواب شما را در خانه کنترل کند یا شب را در آزمایشگاه برای آزمایشی به نام پلی‌سومنوگرافی بگذرانید. این آزمایش مواردی مانند ضربان قلب، تنفس و فعالیت مغز شما را در هنگام خواب اندازه‌گیری می‌کند.
روش های درمان خروپف
ممکن است شما جزو ۴۵ درصد از بزرگسالانی باشید که حداقل گاهی اوقات خروپف می‌کنند. فردی که خروپف می‌کند اغلب مانع خواب راحت شریک زندگی‌اش می‌شود، که می‌تواند استرس‌زا باشد.
علاوه بر ایجاد مزاحمت برای سایر افراد خانواده، ۷۵ درصد از افرادی که خروپف می‌کنند، آپنه انسدادی خواب (زمانی که تنفس در طول خواب برای مدت کوتاهی مختل می‌شود) دارند، که خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. این راه‌حل‌های طبیعی و تغییرات سبک زندگی را امتحان کنید، ممکن است به شما در توقف خروپف کمک کند.
- 1. نحوه خوابیدنتان را تغییر دهید. زمانی که به پشت می خوابید، انتهای زبان و کام کوچک روی گلو افتاده و باعث ایجاد صدای ارتعاشی در طول خواب می شود. اگر به پهلو بخوابید، می توانید از آن پیشگیری کنید. بالش های مخصوص بارداری، که بزرگ هستند و طول آنها تقریبا هم قد بدن است، می توانند برای به پهلو خوابیدن موثر باشند. اگر حتی با وجود اینکه به پهلو خوابیدید، باز هم خروپف می کنید، ممکن است علت آن آپنه انسدادی خواب باشد. در این صورت حتما به پزشک مراجعه کنید.
- 2. وزن کم کنید. کاهش وزن می تواند برای برخی افراد موثر باشد. اگر افزایش وزن پیدا کرده اید و قبل تر خروپف نمی کردید، کاهش وزن به رفع آن کمک می کند.
- 3. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. الکل و آرام‌بخش‌ها، سفتی عضلانی در حالت استراحت را در پشت گلو کاهش می‌دهند و احتمال خروپف را بیشتر می‌کنند. نوشیدن الکل چهار تا پنج ساعت قبل از خواب، خروپف را بدتر می‌کند.
- 4. بهداشت خواب مناسب داشته باشید. عادت های خواب نادرست، عملکردی مشابه مصرف الکل دارند. برای مثال، کار طولانی‌مدت بدون خواب کافی باعث می‌شود وقتی بالاخره به تخت می‌روید، بدنتان کاملاً خسته باشد. بنابراین خواب شما عمیق می‌شود، عضلات بیشتر شل می‌شوند و این امر موجب خروپف می‌شود.
- 5. باز نگه‌داشتن مجاری بینی می‌تواند مفید باشد. اگر خروپف از بینی شروع شود، باز نگه‌داشتن مجاری بینی (مثلاً با حمام گرم و شست‌وشوی بینی با محلول آب‌نمک) باعث می‌شود هوا با سرعت کمتری عبور کند و ارتعاش زیادی ایجاد نشود. اگر بینی شما به دلیل سرماخوردگی یا سایر موارد گرفته یا تنگ شده باشد، جریان سریع هوا احتمال خروپف را افزایش می‌دهد.
نوارهای بینی هم ممکن است به بالا بردن و باز کردن راه‌های بینی کمک کنند؛ البته اگر علت خروپف از کام نرم نباشد.
- از بالش دیگری استفاده کنید. آلرژن‌های موجود در اتاق خواب و بالش ممکن است در خروپف نقش داشته باشند. مایت‌های گرد و غبار (کنه‌های میکروسکوپی) در بالش جمع می‌شوند و می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک و در نهایت خروپف شوند. هر دو هفته یک‌بار برای چند ساعت بالشتان را در هوای آزاد در معرض نور مستقیم آفتاب و هوای تازه قرار دهید و هر شش ماه یک‌بار آنها را تعویض کنید تا میزان مایت‌های گرد و غبار و آلرژن‌ها به حداقل برسد.
توجه داشته باشید که بالش‌های مخصوصی که برای جلوگیری از خروپف طراحی شده‌اند، ممکن است برای رفع خروپف موثر باشند، اما چون سر را در موقعیت بالاتری قرار می دهند، می‌توانند باعث درد گردن شوند.
- در طول روز به حد کافی از مایعات استفاده کنید. مایعات فراوان بنوشید. وقتی بدن دچار کم‌آبی باشد، ترشحات بینی و کام نرم چسبناک‌تر می‌شوند. همین امر می‌تواند باعث خروپف بیشتر شود.
عوارض خروپف
به نظر نمی‌رسد خروپف عوارضی داشته باشد. اما آپنه خواب می‌تواند مشکلاتی برای شما ایجاد کند، از جمله:
- بیدار شدن مکرر در طول شب: حتی اگر خودِ فرد متوجه آن نشود، ممکن است چندین‌بار از خواب بیدار شود که باعث کاهش کیفیت خواب او می‌شود.
- خواب سبک: این وقفه‌های مکرر ساختار طبیعی خواب را مختل می‌کنند؛ در نتیجه فرد زمان بیشتری را در مراحل سبک خواب سپری می‌کند و به جای خواب عمیق و بازسازی‌کننده، در مرحله خواب سبک باقی می ماند.
- فشار بر قلب: آپنه انسدادی خواب طولانی‌مدت معمولاً فشار خون را بالا می‌برد و باعث بزرگ‌تر شدن قلب می‌شود. این موضوع خطر ابتلا به سکته و حمله قلبی را افزایش می‌دهد.
- کیفیت پایین خواب شبانه: این وضعیت باعث خواب‌آلودگی در طول روز، کاهش کیفیت زندگی و افزایش احتمال تصادفات رانندگی می‌شود.
