عملکرد ابتدایی‌ هورمون پرولاکتین در زنان، کمک به تولید شیر، پس از تولد کودک است.

میزان بالای این هورمون در بدن، می‌تواند منجر به ایجاد تومور غیرسرطانی بر روی غده هیپوفیز شده و سردرد، نقص بینایی، موهای غیرعادی در صورت زنان و اختلال عملکرد جنسی در مردان ایجاد کند.

میزان پرولاکتین با انجام یک آزمایش خون ساده، تشخیص داده می‌شود. این هورمون به وسیله غده هیپوفیز در مغز ترشح شده و تحت‌عنوانPRL یا هورمون لاکتوژن شناخته می‌شود. غالبا پرولاکتین در تولید شیر، پس از تولد کودک، به مادران کمک می‌کند.

اندازه‌گیری سطح پرولاکتین ، سایر مشکلاتی که به وسیله اختلال در میزان این هورمون ایجاد شده‌اند را نیز آشکار می‌کند.

دلایل انجام آزمایش پرولاکتین

زنان

ممکن است لازم باشد زنانی که علایم بیماری پرولاکتینوما را دارند، مورد آزمایش قرار بگیرند. پرولاکتینوما تومور غیرسرطانی بر روی غده هیپوفیز است که مقدار زیادی هورمون پرولاکتین تولید می‌کند.

علایم پرولاکتینوما در زنان عبارت‌اند از:

• سردردهای ناشناخته
• نقص بینایی
• گالاکتوریا یا ترشح شیر از پستان‌ها در زمان‌هایی غیر از تولد یا شیردهی کودک
• درد یا ناراحتی حین فعالیت جنسی
• رشد غیرعادی موهای بدن و صورت
• آکنه‌های غیرعادی

آزمایش پرولاکتین، معمولا برای افرادی که به پرولاکتینوما مبتلا هستند، جهت  بررسی پاسخ‌دهی تومور به درمان انجام می‌شود.

به علاوه، در‌ صورتی‌که مشکل ناباروری یا قاعدگی‌های نامنظم داشته باشید، لازم است آزمایش پرولاکتین را انجام دهید. این آزمایش می‌تواند احتمال سایر مشکلات غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس را رد کند.

مردان

در صورت مشاهده علایم بیماری پرولاکتینوما، ممکن است مردان نیز به انجام آزمایش پرولاکتین نیاز داشته باشند.

علایم پرولاکتینوما در مردان عبارتند از:

• سردردهای ناشناخته (غیرعادی)
• نقص بینایی
• کاهش تمایل جنسی یا مشکلات باروری
• اختلال عملکرد جنسی
• کمبود غیرعادی موهای بدن و صورت

آزمایش پرولاکتین برای موارد زیر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• بررسی اختلال عملکرد بیضه‌ها یا اختلال عملکرد جنسی
• رد احتمال وجود مشکلات غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس

افزایش میزان پرولاکتین

معمولا پایین بودن میزان هورمون پرولاکتین، در مردان و زنان، باعث نگرانی نیست.

گرچه بسیاری از موارد بالا بودن میزان پرولاکتین، هیپرپرولاکتینمی  خوانده می‌شود و می‌تواند مسائل مهم تری را نشان دهد. لازم به ذکر است که حدود 10 درصد از جمعیت، به هیپرپرولاکتینمی مبتلا هستند.

بالا بودن میزان پرولاکتین در دوران بارداری و در دوره مراقبت از کودک (پس از تولد او) امری طبیعی است.

با این حال هیپرپرولاکتینمی ممکن است به دلیل بی‌اشتهایی عصبی، بیماری‌های کبد، کلیه و کم‌کاری غده تیروئید ایجاد شود.

کم‌کاری تیروئید می‌تواند منجر به بزرگ‌ شدن غده هیپوفیز شود که البته با درمان با جایگزین کردن هورمون تیروئید قابل‌درمان است.

هم چنین میزان بالای هورمون پرولاکتین می‌تواند به وسیله غده هیپوفیز ایجاد شود. البته این تومورها با درمان پزشکی یا عمل جراحی، قابل‌درمان هستند.