زخم بستر هنگامی بروز می‌کند که برای مدت طولانی، فشار زیادی به پوست وارد شود.

این فشار باعث می‌شود که جریان خون در آن بخش از پوست کاهش پیدا کند. در نتیجه بدون خون کافی، پوست می‌میرد و زخم بستر ایجاد می‌شود.

احتمال زخم بستر در افراد زیر بیشتر است:

• افرادی که از ویلچر استفاده می‌کنند و یا مدت طولانی در بستر قرار می‌گیرند.
• سالمندان
• افرادی که عدم توانایی حرکت دادن بخش‌هایی از بدن را  به مدت طولانی ندارند.
• بیماران مبتلا به آلزایمر
• داشتن پوستی آسیب پذیر
• عدم دریافت مواد مغذی کافی

مراحل زخم بستر

 زخم بستر چندین مرحله را شامل می‌شود. مرحله اول خفیف‌ترین و مرحله چهارم شدیدترین حالت زخم بستر می‌باشند.

مرحله اول: در مرحله اول، یک ناحیه قرمز و دردناک روی پوست ایجاد می‌شود که با فشردن، سفید نمی‌شود. این مسئله نشانگر آن است که زخم بستر در حال ایجاد می‌باشد.

مرحله دوم: در این مرحله، تاول‌های پوستی یا زخم‌های باز ایجاد می‌شوند. ممکن است اطراف زخم‌ها قرمز و تحریک‌پذیر باشد.

مرحله سوم: در این مرحله یک سوراخ باز و فرو رفته روی سطح پوست ایجاد می‌شود که در این حالت، بافت‌های زیر پوست تخریب شده‌اند و ممکن است بافت چربی زیر آن قابل مشاهده باشد.

مرحله چهارم: در این مرحله زخم بستر به حدی عمیق می‌شود که باعث تخریب عضلات و استخوان‌ها و حتی تاندون‌ها و مفاصل خواهد شد.

 

معمولا زخم بستر در جایی که پوست، بخش‌های استخوانی را پوشانده ایجاد می‌شود، مانند:

• باسن
• آرنج
• ران‌ها
• پاشنه پا
• پشت
• پشت سر

مراقبت از زخم بستر

در صورتی که از بیمار به خوبی مراقبت شود، مراحل اول و دوم زخم بستر قابل درمان هستند.

اما درمان مراحل سوم و چهارم این بیماری سخت‌تر خواهد بود و ممکن است زمان بیشتری برای درمان نیاز باشد.

فشار را در منطقه زخم کاهش دهید:

برای کاهش فشار، استفاده از بالش، کوسن و یا تشک‌های خاص که معمولا با آب یا هوا پر شده‌اند توصیه می‌شود.

هر فرد با توجه به نوع زخم بستر و اینکه این زخم در کدام ناحیه از بدن آنها ایجاد شده (با مشورت پزشک) می‌تواند نوع مناسب این ابزار را انتخاب کند.

تغییر موقعیت در این بیماران بسیار مهم است.

بیمارانی که از ویلچر استفاده می‌کنند هر 15 دقیقه و بیمارانی که بر روی تخت قرار دارند، هر 2 ساعت باید تغییر وضعیت بدهند.

زخم را برای جلوگیری از عفونت تمیز نگاه دارید و با هر بار تغییر پانسمان زخم را نیز تمیز کنید.

در مرحله اول زخم بستر می‌توانید زخم را با استفاده از آب و صابون ملایم بشویید.

در مرحله دوم، زخم را با کمک محلول نرمال سالین (آب و نمک) شستشو دهید تا بافت‌ها و سلول‌های مرده از پوست برداشته شوند.

در نظر داشته باشید که نباید از هیدروژن پروکساید یا بتادین برای شستشوی زخم‌ها استفاده شود چرا که این مواد باعث تخریب پوست خواهند شد.

می‌توان زخم‌ را با پانسمان‌های خاصی پوشاند، این پانسمان‌ها از عفونت کردن زخم‌ها پیشگیری می‌کنند، زخم را مرطوب نگاه می‌دارند و به بهبود آن کمک می‌کنند.

در مورد بهترین نوع پانسمان با پزشک خود مشورت کنید.

نوع پانسمان به سایز و مرحله بیماری بستگی دارد. غالبا مراحل سوم و چهارم زخم بستر با کمک پزشک قابل درمان هستند.

و در آخر، چند نکته را به یاد داشته باشیم:

بیمار را در وضعیتی قرار دهید که فشاری به زخم وارد نشود.

زخم‌ها را همواره تمیز نگاه دارید.

وضعیت زخم‌ها را هر روز بررسی کنید.

در صورت بدتر شدن زخم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

خوردن غذاهای مقوی، خواب کافی و از بین بردن فشار بر روی زخم به بهبود آن کمک می‌کند.

مناطق اطراف زخم را هرگز را ماساژ ندهید زیرا باعث آسیب بیشتر خواهد شد.

از کوسن‌های به شکل حلقه‌ای استفاده نکنید.