تومورهای پوستی چگونه ایجاد و درمان می شوند؟

سرطان پوست عمدتاً در نواحی از پوست که در معرض آفتاب است، از جمله پوست سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، سینه و بازو ها ایجاد می شود. اگرچه ممکن است در مناطقی که به ندرت در معرض نور خورشید قرار می گیرد نیز ایجاد شود. سرطان پوست در لایه بالایی پوست یا اپیدرم  شروع می شود. اپیدرم شامل سه نوع سلول اصلی است:

• سلول های سنگفرشی درست زیر سطح بیرونی قرار دارند و به عنوان پوشش داخلی پوست عمل می کنند.
• سلول های پایه که سلول های پوستی جدید تولید می کنند، در زیر سلول های سنگفرشی قرار دارند.
• ملانوسیت ها که ملانین (رنگدانه ای که به پوست رنگ طبیعی می دهد) را تولید می کنند و در قسمت پایین اپیدرم قرار دارند. ملانوسیت ها هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید ملانین بیشتری تولید می کنند تا از لایه های عمیق تر پوست محافظت کنند.

سه نوع شایع سرطان پوست

1) کارسینوم سلول کارسینوم سلول پایه (بازال)

کارسینوم سلول بازال معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند گردن یا صورت بروز می کند و ممکن است به صورت های زیر ظاهر شود:

• برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل؛
• ضایعه ای مسطح، گوشتی رنگ یا قهوه ای مانند اسکار(جای زخم)؛
• خونریزی یا زخم دلمه ای که بهبود می یابد و دوباره عود می کند.

2) کارسینوم سلول سنگفرشی

این نوع کارسینوم هم مطابق قبل در بخش هایی از بدن که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند صورت، گوش ها و دست ها بروز می کند.

کارسینوم سلول سنگفرشی ممکن است به صورت یک ندول سفت و قرمز رنگ یا یک ضایعه مسطح با سطح پوسته پوسته شده

 ظاهر شود.

3)ملانوما

ملانوما می تواند در هر قسمتی از بدن، روی پوست طبیعی یا روی خال های قدیمی رخ دهد. ملانوما اغلب در صورت یا تنه فرد ظاهر می شود. این نوع سرطان در زنان بیشتر در قسمت پایین ساق پا ایجاد می شود. ملانوما چه در مردان و چه در زنان، می تواند روی پوستی که در معرض نور خورشید نبوده نیز بروز کند.

در افرادی که رنگ پوست تیره ای دارند نیز ممکن است در کف دست یا پا و یا حتی در بستر ناخن ها ایجاد شود.

علائم ملانوما عبارتند از:

• یک لکه قهوه ای بزرگ با لکه های تیره تر؛
• خالی که تغییر رنگ یا اندازه داده است، خارش دارد و یا خونریزی می کند؛
• یک ضایعه کوچک با حاشیه نامنظم و قسمت هایی که قرمز، صورتی، سفید یا آبی تیره به نظر می رسند؛
• ضایعه دردناکی که خارش یا سوزش دارد؛
• ضایعات تیره روی کف دست، کف پا، نوک انگشتان دست یا پا، یا روی غشاهای مخاطی پوشاننده دهان، بینی، واژن یا مقعد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر متوجه تغییراتی در پوست خود شدید که باعث نگرانی شما می شود، حتما به پزشک مراجعه کنید. همه تغییرات پوستی ناشی از سرطان پوست نیست؛ پزشک تغییرات پوستی شما را برای تعیین علت بررسی می کند.

سرطان پوست زمانی رخ می دهد که در DNA سلول های پوست جهش رخ می دهد. جهش ها باعث می شوند که سلول ها خارج از کنترل رشد کنند و توده ای از سلول های سرطانی را تشکیل دهند.

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند

• پوست روشن: هر کسی، صرف نظر از رنگ پوست، ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود. با این حال، داشتن رنگدانه (ملانین) کمتر در پوست محافظت کمتری در برابر اشعه های مضر UV ایجاد می کند. احتمال ابتلا به سرطان پوست در افرادی که موهای بور یا قرمز و چشمان روشن دارند و به راحتی دچار کک و مک یا آفتاب سوختگی می شوند، بسیار بیشتر از افرادی است که پوست تیره تری دارند.
• سابقه آفتاب سوختگی: داشتن یک یا چند آفتاب سوختگی تاول دار در دوران کودکی یا نوجوانی، خطر ابتلا به سرطان پوست را در بزرگسالی افزایش می دهد. آفتاب سوختگی در بزرگسالی نیز یک عامل خطر است.
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید: هر فردی که زمان زیادی را زیر نور خورشید می گذراند ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود، به خصوص اگر از کرم ضد آفتاب یا لباس مناسب استفاده نکند. برنزه کردن پوست، از جمله قرار گرفتن در معرض لامپ های برنزه کننده نیز فرد را در معرض خطر قرار می دهد.

• آب و هوای آفتابی یا مرتفع. افرادی که در آب و هوای آفتابی و گرم و یا در ارتفاعات بالاتر زندگی می کنند بیشتر در معرض نور خورشید هستند. بنابراین بیشتر در معرض خطر هستند.
• خال: افرادی که دارای خال های زیاد یا خال های غیرطبیعی (دیسپلاستیک) هستند، در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست قرار دارند. خال ‌های غیرطبیعی، که نامنظم به نظر می‌رسند و عموماً بزرگ‌تر از خال‌های معمولی هستند، بیشتر احتمال سرطانی شدن دارند. اگر سابقه چنین خال هایی را دارید، برای مشاهده تغییرات آنها به طور مرتب به متخصص مراجعه کنید.
• ضایعات پوستی پیش سرطانی: داشتن ضایعات پوستی به نام کراتوز اکتینیک می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این توده ‌های پیش سرطانی پوست معمولاً به صورت لکه ‌های خشن و پوسته‌دار ظاهر می‌شوند که از رنگ قهوه‌ای تا صورتی تیره متغیر است.
• سابقه خانوادگی سرطان پوست: اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر به سرطان پوست مبتلا باشد، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری در افراد دیگر خانواده نیز افزایش یابد.
• سابقه شخصی سرطان پوست: اگر فرد یک بار به سرطان پوست مبتلا شده باشد، در معرض خطر ابتلای مجدد به آن قرار دارد.
• سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این شامل افراد مبتلا به HIV/AIDS و کسانی است که پس از پیوند عضو از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند.
• قرار گرفتن در معرض تابش: خطر ابتلا به سرطان پوست در افرادی که جهت درمان بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه تحت پرتو درمانی قرار گرفته اند، بیشتر است.
• قرار گرفتن در معرض مواد خاص: قرار گرفتن در معرض برخی مواد، مانند آرسنیک، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

برای پیشگیری از سرطان پوست چه کنیم؟

بیشتر سرطان های پوست قابل پیشگیری هستند. برای محافظت از خود، نکات زیر را در نظر بگیرید و رعایت کنید:

• در اواسط روز در معرض نور خورشید قرار نگیرید.
• از حمام آفتاب و برنزه کردن پوست خودداری کنید.
• در تمام طول سال از ضد آفتاب استفاده کنید. کرم های ضد آفتاب تمام اشعه های مضر فرابنفش را فیلتر نمی کنند، به خصوص اشعه هایی که می تواند منجر به ملانوم شود. اما آنها نقش مهمی در یک حفاظت کلی از آفتاب دارند.
• حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 استفاده کنید. از کرم ضد آفتاب به اندازه کافی برای پوشش کامل استفاده کنید.
• از کلاه و دستکش استفاده کنید، ضدآفتاب به تنهایی کافی نیست.