دکتر مهشید مولا (داروساز)

همه ما می‌دانیم که مراقبت‌های دوران بارداری نقش مهمی در حفظ سلامتی مادر، افزایش احتمال یک زایمان ایمن و تولد کودکی سالم دارد.

اگر در دوران بارداری هستید، بی شک داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل یکی از بهترین تصمیماتی است که      می‌توانید برای خود و کودکتان بگیرید.

به خاطر داشته باشید که به همان میزان که انتخاب غذاهای سالم و مفید می‌تواند به رشد سالم جنین کمک کند، آگاهی از این که مصرف چه غذاهایی در دوران بارداری آسیب‌زا هستند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

پرهیز غذایی در دوران بارداری

در این مقاله به بررسی مواد غذایی که توصیه می‌شود در دوران بارداری از مصرف آن‌ها پرهیز شود، می‌پردازیم.

مقادیر بالای کافئین

کافئین ماده محرکی است که در قهوه، چای، نوشابه‌ها، شکلات و برخی از داروها یافت می‌شود. کافئین می‌تواند از جفت عبور کند و به جنین برسد.

تحقیقات نشان می‌دهد که در مادران باردار، سرعت متابولیسم و دفع کافئین کاهش می‌یابد. از طرفی، جنین نیز توانایی کامل برای دفع کافئین را ندارد؛ این موضوع منجر به قرار گرفتن بیشتر جنین در معرض کافئین شده و رشد و تکاملش را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

خبر خوب این است که نیازی نیست کافئین را به طور کامل کنار بگذارید. می‌توانید مقدار محدودی کافئین، حداکثر 200 میلی گرم (معادل 2 فنجان) در روز، مصرف کنید.

هم چنین نوشیدن قهوه‌های بدون کافئین (دیکف) در دوران بارداری می‌تواند جایگزین مناسبی برای قهوه معمولی باشد.

گوشت، مرغ و غذاهای دریایی پخته نشده

مادران باردار در معرض خطر بیشتری برای مسمومیت غذایی ناشی از باکتری هستند، و نحوه واکنش بدن آن­ها به مسمومیت غذایی ممکن است شدیدتر از زمانی باشد که باردار نبوده‌اند.

اگرچه ممکن است شایع نباشد، اما مسمومیت غذایی ممکن است بر سلامت جنین نیز تأثیر بگذارد.

برای پیشگیری از بیماری‌های ناشی از غذا، حتماً از پخته‌شدن کامل گوشت اطمینان حاصل کنید. انواع مختلف گوشت از جمله گوشت قرمز، گوشت مرغ، سوسیس و برگر نباید به صورت خام یا نیم‌پز مصرف شوند. هم چنین، از مصرف غذاهای دریایی نپخته مانند سوشی و یا صدف اجتناب کنید.

الکل

نوشیدن الکل توسط مادران باردار، منجر به ورود الکل به خون و اندام‌های نوزاد می‌شود.

از آنجایی که الکل در بدن جنین بسیار کندتر تجزیه می‌شود، سطح الکل خون جنین بیشتر از مادر افزایش می‌یابد و ممکن است سبب آسیب به جنین شود.

باید توجه داشت که همه انواع الکل به یک اندازه مضر هستند؛ به عبارت دیگر، هیچ میزان ایمن و مطمئنی برای مصرف الکل در دوران بارداری وجود ندارد.

به علاوه هیچ دوره‌­ای از بارداری نیست که مصرف الکل در آن مجاز باشد و جنین را در معرض خطر قرار ندهد.

جوانه‌های خام

برای بسیاری از افراد، جوانه‌های خام از جمله جوانه ماش، گندم و شبدر جزو سبزیجات محبوب در تهیه سالاد است.

محیط مرطوبی که این جوانه‌ها برای شروع رشد به آن نیاز دارند، برای رشد باکتری‌ها از جمله سالمونلا مناسب است. به همین دلیل، این جوانه‌ها ممکن است دارای آلودگی میکروبی باشند.

بنابراین، اگر باردار هستید از مصرف جوانه‌های خام خودداری کنید. این جوانه‌ها تنها زمانی که پخته شوند، برای شما بی‌خطر خواهند بود.

لبنیات غیر پاستوریزه

بسیاری از محصولات لبنی کم‌چرب می‌توانند بخش سالمی از رژیم غذایی مادران باردار باشند.

با این وجود، شیر و سایر محصولات لبنی غیر پاستوریزه ممکن است حاوی باکتری‌هایی باشند که در پی مصرف آن­ها، طیف وسیعی از عفونت‌ها بروز می‌کنند. فرایند پاستوریزه کردن می‌تواند هر گونه باکتری مضر را، بدون تغییر ارزش غذایی محصولات، از بین ببرد.

بنابراین، به‌منظور کاهش خطر ایجاد هر گونه عفونت، توصیه می‌شود که در دوران بارداری تنها از محصولات لبنی پاستوریزه استفاده کنید.

در پایان، به یاد داشته باشید که هرچند در دوران بارداری اکثر مواد غذایی بی‌خطر هستند، اما اجتناب از مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها برای حفظ سلامتی مادر و جنین امری ضروری است.

فراموش نکنید که برای ایجاد یک رژیم غذایی مناسب و متناسب با وضعیت شما و کودکتان، با پزشک خود مشورت کنید.