فشار خون بالا چه علائمی دارد و چگونه کنترل می شود؟
فشار خون بالا معمولا هیچ علامتی ندارد و بسیاری از افراد بدون اینکه متوجه باشند به این بیماری مبتلا هستند.
فشار خون بالا (hypertension) ممکن است عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی را به دنبال داشته باشد. اما خبر خوب اینجاست که با تغییر سبک زندگی و استفاده از داروهای کنترل فشار خون زیر نظر پزشک میتوان این بیماری را مدیریت کرد. در ادامه مطلب، کمی بیشتر با علائم فشار خون آشنا میشویم و راهکارهایی برای مدیریت و کنترل فشار خون معرفی میکنیم.
علائم فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا معمولا هیچ علامتی ندارد و بسیاری از افراد بدون اینکه متوجه باشند به این بیماری مبتلا هستند. فشار خون بالا در موارد کمی ممکن است علائمی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- سردرد
- تاری دید
- درد قفسه سینه
تنها روش برای اطلاع از اینکه آیا فشار خون بالا دارید یا خیر، اندازهگیری فشار خون است.
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون
فشار خون بالا، عارضه بسیار شایعی به خصوص در بین سالمندان است. این بیماری معمولا علائم خاصی ندارد و به همین خاطر ممکن است متوجه وجود آن نشوید.
از جمله عواملی که احتمال ابتلا به فشار خون بالا را افزایش میدهند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن (با افزایش سن احتمال ابتلا به فشار خون بیشتر میشود.)
- داشتن بستگان مبتلا به فشار خون بالا
- نژاد
- رژیم غذایی ناسالم
- اضافه وزن
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد الکل
- تجربه استرس طولانی مدت
جدیدترین داروی فشار خون بالا
داروی فشار خون باید توسط پزشک تجویز شده و زیر نظر او مصرف شود. گاهی ممکن است لازم باشد بیش از یک داروهای کنترل فشار خون مصرف کنید. شرکت داروسازی اکتوورکو با داشتن سبد دارویی متنوع از داروهای کنترل کننده فشار خون سعی در تامین نیاز دارویی جامعه مبتلا به فشار خون بالا دارد. از جمله داروهای کنترل کننده فشار خون در شرکت داروسازی اکتوورکو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آملوبر (آملودیپین)
- والزتور (والسارتان)
- والوسپ (آملودیپین/والسارتان)
- تلمیک (تلمیسارتان)
- تلمیک-اچ (تلمیسارتان/ هیدروکلرتیازید)
- آملوتلمیک (تلمیسارتان/آملودیپین)
- ایربسال (ایربسارتان)
عوارض فشار خون بالا
اگر فشار خون برای مدت طولانی بالا باشد، فشار اضافی بر رگهای خونی، قلب و سایر اندامهای بدن مانند مغز، کلیهها و چشم وارد میکند. اگر این بیماری کنترل نشود، خطر ابتلا به بیماریهای زیر افزایش مییابد:
- بیماریهای قلبی (از جمله حمله قلبی و نارسایی قلبی)
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- نارسایی قلبی
- بیماری کلیوی
- زوال عقل ناشی از آسیب به عروق مغزی
حتی کاهش جزئی فشار خون میتواند به کاهش خطر ابتلا به چنین عارضههایی کمک کند.
فشار خون بالا چند است؟
فشار خون به صورت دو عدد بیان میشود که عدد اول بالاتر از عدد دوم است. (برای مثال 80/130)
به طور معمول در صورتی که عدد فشار خون شما یکی از موارد زیر باشد، فشار خون بالا در نظر گرفته میشود:
- 90/140 یا بالاتر: زمانی که توسط یک متخصص در مراکز درمانی اندازه گیری شود.
- 85/135 یا بالاتر: زمانی که در خانه اندازهگیری شود.
درمان فشار خون بالا
اگرچه مصرف داروها ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند، اما تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی نیز میتواند در کنترل این بیماری موثر باشد. موثرترین راهکارهای کنترل فشار خون بالا عبارتند از:
ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید
تحقیقات نشان میدهد که هر دو نوع ورزش هوازی و استقامتی به مدیریت فشار خون کمک میکند و فشار خون ممکن است تا 24 ساعت بعد از ورزش کاهش یابد.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند که حداقل 2.5 ساعت در هفته یا حدود 30 دقیقه در روز برای 5 روز در هفته ورزش با شدت متوسط انجام دهید. در مورد کودکان و نوجوانان نیز توصیه میشود که روزانه حداقل یک ساعت ورزش کنند. با این راهکارهای ساده، ورزش را در روتین زندگی خود جای دهید:
- استفاده از پله به جای آسانسور
- پیادهروی به جای رانندگی
- انجام کارهای خانه
- باغبانی
- دوچرخهسواری
- شرکت در ورزشهای تیمی
- وزن خود را کنترل کنید
اضافه وزن فشار بیشتری به قلب و سیستم عروقی وارد کرده و ممکن است احتمال ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد. اگر شاخص توده بدنی (BMI) شما 25 یا بالاتر باشد، کاهش 2 تا 4 کیلوگرم میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. 3 راهکار ساده برای کاهش وزن عبارتند از:
- تحرک بیشتر
- تغذیه سالم
- مصرف شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده را کاهش دهید
محدود کردن مصرف شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده میتواند به کاهش وزن و کاهش فشار خون کمک کند. طبق مطالعهای در سال 2020، افرادی که رژیمهای کم کربوهیدرات و کم چربی را دنبال کرده بودند، بعد از 6 ماه به طور میانگین 5 میلیمتر جیوه کاهش فشار دیاستولیک و 3 میلیمتر جیوه کاهش فشار سیستولیک داشتند.
پتاسیم بیشتر و نمک (سدیم کلراید) کمتر مصرف کنید
افزایش مصرف پتاسیم و کاهش مصرف نمک (سدیم کلراید) ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند. مصرف نمک زیاد میتواند خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهد. البته کارشناسان به طور دقیق نمیدانند که چرا این اتفاق میافتد، اما احتباس آب و التهاب در رگهای خونی ممکن است نقشی در این موضوع داشتهباشد.
از طرفی پتاسیم به بدن کمک میکند که نمک را دفع کرده و تنش را در رگهای خونی کاهش دهد. چند مورد از غذاهای سرشار از پتاسیم عبارتند از:
- میوههای خشک مانند زردآلو و آلو
- شیر و ماست
- عدس و لوبیا قرمز
- سبزیجات مانند سیبزمینی، گوجه فرنگی و اسفناج
با این حال، مصرف زیاد پتاسیم ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی مضر باشد؛ بنابراین پیش از افزایش مصرف پتاسیم با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین در صورت استفاده از داروهای کاهنده فشارخون، پیش از مصرف موادغذایی و مکملهای حاوی پتاسیم با پزشک خود مشورت کنید.
از کشیدن سیگار پرهیز کنید
سیگار کشیدن میتواند بر فشار خون شما تاثیر بگذارد. در بلند مدت مواد شیمیایی موجود در تنباکو ممکن است فشار خون شما را از طریق موارد زیر افزایش دهد:
- آسیب رساندن به دیواره رگهای خونی
- ایجاد التهاب
- تنگ کردن شریانها
حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار هم میتواند بر رگهای خونی شما تاثیر بگذارد.
گیاهان دارویی را امتحان کنید
برخی گیاهان دارویی ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند. با این حال تحقیقات بیشتری برای شناسایی دوز و ترکیبات مفید موجود در این گیاهان نیاز است.
برخی از گیاهان و داروهای گیاهی که افراد برای کاهش فشار خون استفاده میکنند، عبارتند از:
- آب کرفس
- زنجبیل
- چای ترش
- روغن کنجد
- عصاره گوجه فرنگی
- چای
نکته: همواره قبل از استفاده از مکملهای گیاهی با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
غذاهای سالم حاوی پروتئین بالا مصرف کنید
مطالعهای در سال 2015 که روی بیش از 1300 نفر انجام شده بود نشان داد افرادی که رژیم غذایی با پروتئین بالا داشتند، 40 درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون قرار داشتند. کسانی که این رژیم را با مصرف بالای فیبر ترکیب کرده بودند، تا 60 درصد کاهش خطر را تجربه کردند.
این نتیجه شامل هر دو نوع پروتئین حیوانی و پروتئین گیاهی میشود. مواد غذایی سرشار از پروتئین عبارتند از:
- ماهی، مانند سالمون یا تن ماهی در آب
- تخم مرغ
- ماکیان مانند سینه مرغ
- گوشت گاو بدون چربی
- لوبیا و حبوبات مانند لوبیا قرمز و عدس
- مغزیجات یا کره مغزیجات مانند کره بادام زمینی
- نخود
- پنیر کم چربی و سایر محصولات لبنی
همچنین سیر نیز میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. خبر خوب برای علاقهمندان به قهوه این است که معمولا افرادی که 1 تا 3 فنجان قهوه در روز میل میکنند، به احتمال زیاد افزایش فشار خون را تجربه نمیکنند.
با این حال اگر به نوشیدن قهوه عادت ندارید، مصرف زیاد یا حتی کم قهوه ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد.
نکته: نوشیدنیهای انرژیزا حاوی کافئین بالایی هستند که ممکن است فشار خون را افزایش دهند و باعث افزایش خطر مشکلات قلبی و عروقی شوند.
مصرف نوشیدنیهای الکلی را محدود کنید
مطالعهای در سال 2020 نشان داد که مصرف 30 گرم الکل (یا بیشتر) میتواند ضربان قلب را تا 24 ساعت افزایش دهد. فشار خون نیز معمولا در 12 ساعت اول کاهش مییابد اما در ادامه افزایش خواهد یافت.
- استرس خود را مدیریت کنید
روشهای مدیریت استرس به فرد بستگی دارد اما چند راهکار متداول عبارتند از:
- تمرین تنفس عمیق
- پیادهروی
- مطالعه کتاب
- گوش دادن به موسیقی
- ذهن آگاهی
- مدیتیشن
- کیفیت خواب خود را بالا ببرید
کم خوابی ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد. یکی از دلایل آن ممکن است این باشد که فشار خون شما هنگام خواب کاهش مییابد و در صورتی که خوب نخوابید، ممکن است این مرحله را تجربه نکنید.
نکاتی که میتوانید برای داشتن خواب مناسب رعایت کنید، عبارتند از:
- تنظیم یک برنامه منظم برای خواب
- ورزش در طول روز، اما نه خیلی نزدیک به زمان خواب
- خوابیدن در اتاقی خنک و تاریک
- نگهداشتن دستگاههای الکترونیکی خارج از اتاقخواب
- خودداری از خوردن یا نوشیدن کافئین یا الکل نزدیک به زمان خواب
بهترین دمنوش برای فشار خون بالا
برخی دمنوشها ممکن است به کنترل فشار خون بالا کمک کنند. البته اثرات این دمنوشها در افراد مختلف متفاوت است. از جمله این دمنوشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دمنوش گل ختمی: این دمنوشِ قرمز رنگ، طعمی ترش و اسیدی دارد. دمنوش گل ختمی حاوی ترکیباتی مانند آنتوسیانینها و پلی فنولها است که ممکن است به اتساع رگهای خونی کمک کرده و منجر به کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شوند.
- چای سبز: این نوشیدنی حاوی ترکیبات فعال زیستی به نام کاتچین است که فواید متعددی برای سلامتی دارد و فواید آن را با کاهش فشار خون مرتبط دانستهاند.
- دمنوش برگ زیتون: این دمنوش، طعمی ملایم دارد و حاوی ترکیباتی است که تصور میشود با کمک به اتساع رگهای خونی به تنظیم فشار خون کمک میکند.
- دمنوش زالزالک: دمنوش زالزالک، طعمی شیرین و ترش دارد. این دمنوش ممکن است به اتساع رگهای خونی، بهبود گردش خون و در نتیجه کاهش فشار خون کمک کند.
- دمنوش بابونه: این دمنوش به دلیل خواص آرامشبخش خود، ممکن است به طور غیرمستقیم برای فشار خون مفید باشد.
علائم فشار خون بالا در زنان
فشار خون بالا معمولا علامت خاصی ندارد؛ به همین خاطر به فشار خون بالا، بیماری خاموش میگویند. علائم فشار خون بالا اغلب ظاهر نمیشوند تا زمانی که فرد سالها دچار فشار خون بالا باشد و این وضعیت شدید شده باشد. اما حتی افراد با فشار خون بسیار بالا نیز ممکن است هیچ گونه علامتی نداشته باشند. وقتی علائم فشار خون ظاهر میشوند، در همه افراد به یک شکل دیده شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرخ شدن پوست
- لکههای قرمز در قسمت جلویی چشمها
- سرگیجه
این علائم تنها زمانی رخ میدهند که فشار خون بالا باعث آسیب به رگهای خونی شده باشد. تنها راه تشخیص فشار خون، اندازهگیری با دستگاه فشار خون است. خطر ابتلا به فشار خون بالا با افزایش سن، بدون توجه به جنسیت افزایش مییابد.
علت فشار خون بالا در جوانان
دلایل متعددی ممکن است باعث فشار خون بالا در جوانان شود. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاقی: شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 25 یا نسبت دور کمر به باسن بالاتر از 85/0 ممکن است عاملی خطرزا باشد.
- مصرف الکل: نتایج یک مطالعه نشان میدهد پرهیز از الکل، خطر ابتلا به پرفشاری خون را تا 70 درصد کاهش میدهد.
- سیگار کشیدن: نتایج یک مطالعه نشان میدهد که استعمال تنباکو، عامل خطری مهم در ابتلا به فشار خون بالا است.
- مصرف برخی داروها: قرصهای ضدبارداری حاوی استروژن، برخی داروهای ضدافسردگی و برخی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی از جمله داروهایی هستند که ممکن است فشار خون را افزایش دهند.
- استعمال مواد مخدر: مواد مخدر نیز ممکن است فشار خون را حداقل به طور موقت، افزایش دهد.
- مصرف نمک زیاد: مصرف بیش از 10 گرم نمک در روز ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد.
- کم تحرکی: برای کاهش خطر فشار خون بالا توصیه میشود که هر هفته 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط داشته باشید و حداقل دو روز در هفته تمرین های قدرتی انجام دهید.
- ابتلا به برخی بیماریها: بیماری کلیوی، کم کاری تیروئید و آپنه خواب شرایطی هستند که ممکن است باعث فشار خون بالا شوند.
- مصرف گوشت قرمز: جوانانی که یک یا دو بار در هفته گوشت قرمز میخورند، 77 درصد بیشتر از کسانی که هرگز گوشت قرمز نمیخورند احتمال دارد که به فشار خون بالا مبتلا شوند.
- ژنتیک: اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما قبل از 60 سالگی به فشار خون بالا مبتلا شده باشد، احتمال ابتلای شما نیز دو برابر میشود.
کدام ادویه فشار خون را بالا میبرد؟
نمک یا به طور مشخص سدیم موجود در نمک، یکی از عوامل اصلی موثر بر فشار خون بالا و بیماری قلبی است. نمک خوراکی حدود 40 درصد سدیم دارد و مقدار مشخصی از نمک برای سلامت بدن ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن توصیه نمیشود.
برای کنترل فشار خون بالا چه بخوریم؟
مصرف برخی مواد غذایی به ویژه موادی که سرشار از پتاسیم و منیزیم هستند، ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند. از جمله مواد غذایی مفید برای افراد مبتلا به فشار خون بالا عبارتند از:
- میوههای مرکبات: مرکبات ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند. این میوهها سرشار از ویتامین و مواد معدنی هستند و با کاهش عوامل خطر بیماریهای قلبی مانند فشار خون به حفظ سلامت قلب کمک میکند.
- ماهی سالمون و سایر ماهیهای چرب: ماهیهای چرب منابعی غنی از امگا 3 هستند که فواید زیادی برای قلب دارد. این چربیها با کاهش التهاب، به کاهش فشار خون کمک میکنند.
- سبزیجات با برگ سبز: سبزیجات برگدار منابعی غنی از مواد مغذی مانند پتاسیم و منیزیم هستند که ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند.
- آجیل و دانهها: آجیل و دانهها حاوی مواد مغذی مانند فیبر و آرژنین هستند که ممکن است تاثیر مثبتی بر فشار خون داشته باشند.
- حبوبات: حبوبات سرشار از مواد مغذی مانند منیزیم و پتاسیم هستند که ممکن است به تنظیم فشار خون کمک کنند. تحقیقات نشان میدهند که حبوبات ممکن است در کاهش سطح بالای فشار خون موثر باشند.
- انواع توت: انواع توتها خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مانند فشار خون بالا را کاهش میدهند. در واقع توتها منبع غنی آنتی اکسیدان هستند که ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند.
- غلات کامل: مطالعات نشان میدهد که رژیمهای غذایی غنی از غلات کامل ممکن است احتمال ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهد.
- سبزیجات و ادویهها: برخی سبزیجات و ادویهها حاوی ترکیباتی هستند که ممکن است به اتساع عروق خونی کمک کنند. از جمله ادویههایی که ممکن است فشار خون را کاهش دهند عبارتند از زعفران، فلفل سیاه، پودر پیاز، فلفل قرمز، زیره و… .
- گوشت کم چرب: پروتئینهای حیوانی کم چرب شامل پروتئین و مواد مغذی موثر بر مدیریت فشار خون هستند. همچنین تنوع منابع پروتئینی ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهد.
مرکبات | مانند گریپ فروت، پرتقال، لیمو |
سبزیجات برگدار | اسفناج، چغندر |
آجیل و دانهها | تخم کدو، دانه کتان، دانه چیا، پسته، گردو، بادام |
حبوبات | عدس، لوبیا، نخود |
انواع توتها | بلوبری، تمشک، توت فرنگی، انگور، کرن بری، گیلاس |
غلات کامل | جو دو سر، کینوا، برنج قهوه ای، ذرت، نان سبوس دار |
سبزیجات و ادویهها | گشنیز، زعفران، فلفل سیاه، سیر، پودر پیاز، پودر چیلی، زیره، فلفل قرمز، جینسینگ، دارچین، هل، ریحان، زنجبیل |
گوشت کم چرب | سینه مرغ بدون پوست، فیله گوشت گاو، بوقلمون چرخ کرده کم چرب |
سایر مواد غذایی | روغن زیتون، هویج، تخم مرغ، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، ماست، سیب زمینی، کیوی |
آیا فشار خون بالا قابل درمان است یا فقط باید کنترل شود؟
فشار خون بالا، درمان دائمی ندارد، اما میتوان این بیماری را از طریق تغییر سبک زندگی یا مصرف دارو زیر نظر پزشک کنترل کرد. به عبارتی هیچ درمان دائمی برای پرفشاری خون وجود ندارد و این بیماری باید تا آخر عمر کنترل شود. به محض اینکه فرد مبتلا، کنترل فشار خون بالا را متوقف کند، فشار خون بالا احتمالا برمیگردد.
اتخاذ عادتهای مفید برای قلب مانند رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم، مصرف کم الکل و مدیریت استرس برای حفظ فشار خون در محدوده سالم و کاهش خطر عوارض حیاتی است.
پایین آوردن فشار خون سیستولیک ایزوله
فشارخون سیستولیک ایزوله به وضعیتی اشاره دارد که در آن فشار خون سیستولیک (فشار خون در هنگام انقباض قلب) بالا است، اما فشار خون دیاستولیک (فشار خون در هنگام استراحت قلب) در محدوده طبیعی قرار دارد. این نوع فشار خون رایجترین فشار خون بالا به ویژه در بین افراد مسن است. فشار خون سیستولیک ممکن است ناشی از سفتی سرخرگها، پرکاری تیروئید، دیابت، بیماری قلبی یا چاقی باشد.
مصرف دارو در کنار راهکارهای زیر میتواند به بهبود فشار خون و سلامت قلب کمک کند:
- رژیم غذایی سالم حاوی میوه، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات کامل داشته باشید؛
- از مصرف الکل دوری کنید؛
- وزن خود را کاهش دهید؛
- ورزش کنید و فعالیت داشته باشید؛
- خواب کافی داشته باشید؛
- کلسترول خود را کنترل کنید؛
- قند خون خود را کنترل کنید.
پایین اوردن فشار خون بالا فوری در منزل
اگر فشار خون شما به طور ناگهانی افزایش یافته است و هیچ علامت دیگری ندارید، میتوانید این روشها را در خانه امتحان کنید تا فشار خون خود را سریعا اما به طور موقت پایین بیاورید:
- تمرینات تنفسی انجام دهید: نفس کشیدن آرام و عمیق میتواند به پایین آوردن فشار خون کمک کند. سعی کنید نفسی عمیق بکشید و چند ثانیه آن را حبس کرده و سپس آن را خارج کنید. این کار برای چند دقیقه انجام دهید تا بدن شما آرام شود.
- دراز بکشید: دراز کشیدن نیز میتواند به آرام شدن شما کمک کند. این کار ممکن است به بهبود جریان خون کمک کرده و فشار خون شما را پایین بیاورد. سعی کنید حدود 10 دقیقه دراز بکشید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
- دوش بگیرید: آب میتواند عضلات را آرام کرده و استرس را کاهش دهد. آب سرد رگ های خونی را منقبض میکند و اگرچه این عمل ممکن است در ابتدا فشار خون بالا ببرد، اما بعدا هنگام با رفتن مجدد دمای بدن، باعث کاهش فشار خون میشود.
- آب بنوشید: کم آبی بدن میتواند باعث افزایش فشار خون شود. در این زمان نوشیدن آب ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند.
راه های پایین آوردن فشار خون
تغییر سبک زندگی ممکن است برای کنترل و حفظ فشار خون کافی باشد. اما اگر این تغییرات کافی نباشند، راهکارهای زیر ممکن است کمککننده باشند:
- مصرف دارو زیر نظر پزشک
- اصلاح رژیم غذایی
- کاهش مصرف نمک
- مصرف برخی مکملها مانند کوآنزیم کیوتن، ال آرژنین، ملاتونین و… زیر نظر پزشک
- مصرف پتاسیم، ویتامین C و D زیر نظر پزشک
فشار خون بالا عارضهای شایع است که در اغلب موارد علامت خاصی ندارد و تنها با استفاده از گرفتن فشار خون به صورت منظم تشخیص داده میشود. این بیماری هیچ درمانی دائمی ندارد و فرد مبتلا با مصرف دارو زیر نظر پزشک و تغییر سبک زندگی میتواند فشار خون را کنترل و مدیریت کند. پزشکان و داروسازان اکتوورکو به سوالات شما در رابطه با فشار خون بالا پاسخ میدهند.
منابع: healthline، mayoclinic، healthline، webmd، healthline
با سلام
مطالب تان دارای دسته بندی مفید و جامعی است اطلاعات آن مبنای علمی و evidenced base می باشد و مخاطب عام و خاص را اقناع می نماید سپاسگزارم