کرمک چیست و چه عوارضی برای بدن انسان دارد؟

کرمک‌ها، کرم‌های ریز سفید یا خاکستری روشن هستند که باعث عفونت شایعی به نام انتروبیازیس می‌شوند. این عفونت به‌شدت مسری است و بیشتر در کودکان رخ می‌دهد. پزشکان برای درمان افراد مبتلا به کرمک، داروهای ضد انگل تجویز می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با کرمک، علائم و روش‌های انتقال آن ادامه مطلب را از دست ندهید. 

کرمک یا کرم روده چیست؟

عفونت کرمک یک بیماری روده‌ای است که در کودکان دبستانی بسیار شایع است. کرمک کرم‌های کوچک، نازک و سوزنی شکلی هستند که گاهی در روده بزرگ و مقعد انسان زندگی می‌کنند و طول آنها حدود 6 تا 13 میلی‌متر است. هنگام خواب کرم‌های ماده از روده خارج شده و به مقعد می‌روند و در آن ناحیه تخم‌گذاری می‌کنند.

از کجا بفهمیم کرمک داریم؟

اکثر افراد مبتلا علائمی ندارند. اما در صورت علامت‌دار بودن، علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خارش مقعد، به‌ویژه در شب
• خواب ناآرام
• خارش در ناحیه واژن، در صورت حرکت کرم‌های بالغ به‌سمت واژن
• احساس تحریک‌پذیری
• درد شکمی گاه به گاه

علائم کرمک در کودکان

در اغلب موارد، کرمک علامت خاصی ندارد اما علائم عفونت کرمک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خارش ناحیه مقعد یا واژن
• مشکل در به خواب رفتن یا استمرار خواب (بی‌خوابی)
• بی‌قراری
• دندان‌قروچه
• در مواردی معده درد، ناراحتی معده یا استفراغ
• شب‌ادراری

علت وجود کرم در واژن

در مواردی نادر، وجود تعداد زیادی کرمک در بدن می‌تواند باعث عفونت اندام‌های تناسلی زنانه شود. کرمک‌ها می‌توانند از ناحیه مقعد به‌سمت واژن حرکت کنند. تخم‌های کرمک روی پوست اطراف واژن می‌توانند باعث خارش و ترشح شوند.

بیشتر بدانیم: هلیکوباکتر پیلوری چیست و چه می‌کند؟

عوارض کرمک

عفونت‌های معمولی کرمک مشکلات جدی ایجاد نمی‌کنند اما در شرایط نادر هجوم شدید کرمک می‌تواند باعث عفونت دستگاه تناسلی زنان شود.

این انگل می‌تواند از ناحیه مقعد به واژن و رحم حرکت کرده و مشکلاتی مانند التهاب واژن و التهاب پوشش داخلی رحم را ایجاد کند.

سایر عوارض نادر کرمک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عفونت‌های دستگاه ادراری
• کاهش وزن
• عفونت حفره شکمی

درمان کرمک چیست؟

کرمک را می‌توان با داروهای تجویزی درمان کرد. قبل از درمان مورد مشکوک به عفونت کرمک باید با پزشک مشورت کنید.

درمان ممکن است شامل دو دوز دارو باشد که دوز دوم 2 هفته پس از دوز اول تجویز می‌شود.

تمام افرادی که با فرد مبتلا در تماس هستند باید هم زمان تحت درمان قرار بگیرند. عفونت مجدد می‌تواند به‌راحتی بروز کند؛ بنابراین رعایت دقیق بهداشت و شستن صحیح دست‌ها ضروری است (برای مثال کوتاه کردن ناخن‌ها، اجتناب از جویدن ناخن‌ها و خاراندن ناحیه اطراف مقعد).

استحمام صبحگاهی روزانه و تعویض لباس زیر به حذف تخم‌ها کمک بسیاری می‌کند.

تعویض مکرر لباس زیر، لباس خواب، حوله و ملحفه‌ها می‌تواند در کاهش عفونت، جلوگیری از عفونت مجدد و آلودگی محیطی با تخم‌های کرمک کمک کننده باشد.

لباس‌ها باید با آب داغ شسته شوند، به‌ویژه پس از هر نوبت درمان و بعد از هر بار استفاده، تا زمانی که عفونت برطرف شود.

راه‌های انتقال انگل از انسان به انسان

کرمک از راه مدفوع- دهانی منتقل می‌شود؛ یعنی تخم‌های کرمک از مقعد به دهان شخص، مستقیما از دست یا به‌طور غیر مستقیم و از طریق لباس، ملحفه، غذا یا سایر محصولات آلوده منتقل می‌شود.

تخم‌های کرمک ظرف چند ساعت پس از قرارگرفتن روی پوست اطراف مقعد بیماری‌زا می‌شوند و می‌توانند به‌مدت 2 تا 3 هفته روی لباس، ملحفه یا سایر اشیا زنده بمانند.

افراد معمولا ناخودآگاه با بلعیدن این تخم‌ها که روی انگشتان دست، زیر ناخن‌ها یا لباس و سایر اشیا و سطوح آلوده هستند، آلوده می‌شوند.

درمان خانگی کرمک در بزرگسالان

اگرچه روش‌های درمان خانگی برای کرمک وجود دارد، اما این روش‌ها بر پایه شواهد علمی نیستند و به‌عنوان راهکارهای درمانی اثبات‌شده در نظر گرفته نمی‌شوند.

سخن پایانی

عفونت کرمک یکی از شایع‌ترین عفونت‌های انگلی در سراسر جهان است که با بلعیدن یا تنفس تخم‌های کرمک ایجاد می‌شود. این عارضه بیشتر در کودکان دبستانی رخ می‌دهد و علائم آن شامل خارش مقعد و بی‌قراری در خواب است. خوشبختانه این عفونت با استفاده از داروهای ضد انگل قابل درمان است. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیز مرتب دوش بگیرید و به‌طور منظم دست‌های خود را بشویید.

منابع: clevelandclinic، healthline، mayoclinic