همه نشانه‌ها و علائم دیابت

دیابت، یکی از بیماری‌های شایع است و ممکن است تمامی گروه‌های سنی را درگیر کند. این بیماری معمولا با مجموعه‌ای از علائم عمومی مانند تشنگی زیاد، تکرر ادرار، خستگی، کاهش وزن بی‌دلیل و… شناخته می‌شود. البته دیابت انواع مختلفی دارد و هر کدام از آنها علاوه بر علائم عمومی، علائم اختصاصی و متفاوتی نیز دارند. برای آشنایی با علائم انواع مختلف دیابت، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.

مهم‌ ترین علائم دیابت

موارد زیر از رایج‌ترین علائم دیابت هستند:

• تشنگی بیش‌ از حد
• افزایش اشتها
• ادرار مکرر در طول روز و شب
• خستگی بدون دلیل
• تاری دید
• تحریک‌پذیری و تغییرات خلق‌وخو
• کاهش وزن ناخواسته
• بریدگی‌ها، زخم‌ها و کبودی‌هایی که به کندی بهبود می‌یابند

ممکن است در صورت ابتلا به دیابت موارد زیر را نیز تجربه کنید:

• بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن دست‌‌ها یا پاها
• خشکی شدید پوست
• ابتلا به عفونت‌های مکرر و بیش از حد معمول

علائم دیابت نوع 1

 افراد مبتلا به دیابت نوع 1 ممکن است در کنار سایر علائم رایج دیابت تهوع، استفراغ و درد شکمی را نیز تجربه کنند. این بیماری می‌تواند در هر سنی بروز کند. همچنین ممکن است علائم آن طی چند هفته یا چند ماه ظاهر شوند و شدت زیادی داشته باشند.

علائم دیابت نوع 2

بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 علاوه بر علائم رایج و معمول این بیماری، ممکن است تیره شدن پوست، به‌ویژه در نواحی زیر بغل و پشت گردن را نیز تجربه کنند. اما نکته مهم اینجاست که علائم این نوع دیابت، به‌تدریج ظاهر می‌شوند. در واقع ممکن است فرد سال‌ها به دیابت نوع 2 مبتلا باشد، اما متوجه هیچ علامتی نشود. از این رو شناخت عوامل خطر این بیماری، برای پیشگیری و مدیریت آن اهمیت زیادی دارد. مهم‌ترین عوامل خطر دیابت شامل موارد زیر است:

• اضافه وزن
• اندازه دور کمر: تجمع چربی در ناحیه شکم  (نه ران و باسن) خطر ابتلا به این نوع دیابت را افزایش می‌دهد. بر این اساس اندازه دور کمر در خانم‌ها و آقایان به ترتیب نباید بیشتر از 88.9 سانتی‌متر و 101.6 سانتی‌متر باشد.
• کم‌تحرکی
• سابقه خانوادگی
• نژاد و قومیت: علت این موضوع هنوز مشخص نیست ولی برخی از نژادها و قومیت‌ها از جمله سیاه‌پوستان، لاتین‌تبارها، بومیان آمریکا، آسیایی‌ها و بومیان جزایر اقیانوس آرام بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.
• سطح چربی خون: پایین بودن سطح کلسترول خوب (HDL) و بالا بودن سطح تری‌گلیسیرید احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد.
• سن: با افزایش سن، به‌ویژه بعد از 35 سالگی، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش می‌یابد.
• ابتلا به پیش‌دیابت: قند خون افراد مبتلا به پیش‌دیابت، بالاتر از حد طبیعی است ولی هنوز به آستانه دیابت نرسیده و در صورت عدم درمان، به دیابت نوع 2 تبدیل می‌شود.
• سابقه ابتلا به دیابت بارداری
• سابقه تولد نوزاد با وزن بیش از 4 کیلوگرم
• سندرم تخمدان پلی‌ کیستیک

علائم پیش دیابت

دیابت خاموش معمولا هیچ نشانه یا علامت خاصی ندارد ولی تیره شدن پوست در برخی نواحی بدن از جمله گردن، زیر بغل و کشاله ران، می‌تواند یکی از نشانه‌های احتمالی آن باشد.

علائم دیابت در مردان

موارد زیر از جمله علائم خاص دیابت در مردان هستند. البته مردان مبتلا به این بیماری، سایر علائم عمومی آن را نیز تجربه می‌کنند.

• اختلال نعوظ: نتایج مطالعه‌ای نشان می‌دهد که بیش از 50% مردان مبتلا به دیابت، از اختلال نعوظ رنج می‌برند. لازم به ذکر است که این مطالعه، تمامی مردان مبتلا به دیابت را مورد بررسی قرار داده و تفاوتی بین دیابت نوع 1 و 2 قائل نشده است.
• آسیب به سیستم عصبی خودمختار: دیابت می‌تواند به سیستم عصبی خودمختار بدن، آسیب بزند. این سیستم مسئولیت عملکردهای غیرارادی بدن، از جمله انقباض و انبساط رگ‌ها و اعصاب آلت تناسلی را بر عهده دارد. در نتیجه دیابت می‌تواند با آسیب به این سیستم عصبی، به بروز مشکلات جنسی در مردان منجر شود.
• انزال معکوس: انزال معکوس یکی از مشکلاتی است که می‌تواند مردان مبتلا به دیابت را درگیر کند. در این حالت بخشی از مایع منی به جای خروج از بدن، وارد مثانه می‌شود و با علائمی مثل کاهش محسوس حجم منی یا عدم خروج مایع منی هنگام انزال همراه است.
• مشکلات ادراری: مثانه بیش‌فعال، نشت ادرار، ناتوانی در کنترل ادرار، مشکل در ادرار کردن و عفونت‌های مجاری ادراری در دسته مشکلات ادراری قرار دارند و ممکن است در مردان مبتلا به دیابت دیده شوند.
• سایر مشکلات جنسی: کاهش سطح تستوسترون، انحنای آلت تناسلی و در نتیجه رابطه جنسی دردناک و کاهش میل جنسی، کاهش تعداد اسپرم‌ها و کاهش قدرت باروری  می‌توانند از دیگر علائم دیابت در مردان باشند.

علائم دیابت در زنان

زنان مبتلا به دیابت، ممکن است علاوه بر علائم عمومی این بیماری شاهد علائم دیگری نیز باشند که از جمله آن‌ها عبارتند از:

• خشکی واژن
• عفونت‌های ادراری
• عفونت‌های قارچی
• خشکی و خارش پوست

برخی از زنان مبتلا به دیابت ممکن است قاعدگی‌های نامنظم داشته باشند و در باردار شدن نیز دچار مشکل شوند.

گلوکوفاژ®(متفورمین)، محصول شرکت داروسازی اکتوورکو و یکی از داروهایی است که می‌تواند به بهبود علائم و مدیریت دیابت در زنان کمک کند. این دارو تحت لیسانس مرک آلمان است و در کنار رژیم غذایی و ورزش، اثرات مطلوبی بر بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 می‌گذارد.

علائم دیابت در زنان	علائم دیابت در مردان
خشکی واژن	اختلال نعوظ
عفونت‌های دستگاه ادراری	آسیب به سیستم عصبی خودمختار
عفونت‌های قارچی	انزال معکوس
خشکی و خارش پوست	مشکلات ادراری
	کاهش میل جنسی
	کاهش قدرت باروری
	رابطه جنسی دردناک

علائم دیابت بارداری

معمولا دیابت بارداری هیچ نشانه هشداردهنده و واضحی ندارد. در واقع علائم این نوع دیابت خفیف هستند و اغلب تا زمانی که توسط پزشک مورد بررسی قرار نگیرند، مشخص نمی‌شوند. با این حال دیابت بارداری می‌تواند با نشانه‌های زیر همراه باشد:

• ادرار مکرر
• تشنگی بیش از حد
• احساس خستگی
• تهوع

علائم دیابت در کودکان

ممکن است کودکان نیز مانند بزرگسالان به دیابت نوع 1 و 2 مبتلا شوند. در این بخش علائم و نشانه‌های انواع دیابت در کودکان را مرور می‌کنیم.

علائم دیابت نوع 1 در کودکان

احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 در هر سنی وجود دارد ولی این بیماری اغلب در سنین 5 تا 6 سالگی و 11 تا 13 سالگی ظاهر می‌شود. پژوهشگران معتقدند که این موضوع به تغییرات هورمونی در این سنین مربوط است.

علائم کودکان مبتلا به دیابت نوع 1، با علائم بزرگسالان مبتلا به این بیماری همپوشانی زیادی دارد. با این حال بوی میوه‌ای دهان، بی‌قراری و تغییر رفتار نیز از علائم اختصاصی ابتلا به این نوع دیابت در سنین کودکی به شمار می‌روند.

عفونت قارچی واژن و راش یا التهاب پوستی ناشی از پوشک نیز به ترتیب از علائم دیابت نوع یک در دخترانِ پایین‌تر از سن بلوغ و نوزادان هستند.

علائم دیابت نوع 2 در کودکان

دیابت نوع 2 بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود اما به دلیل افزایش شیوع چاقی در کودکان، این بیماری در آنها نیز در حال شیوع است. ممکن است این بیماری در کودکان آن‌قدر تدریجی پیشرفت کند که هیچ علامت قابل‌توجهی نداشته باشد. گاهی نیز پزشک با معاینه‌ معمولی، وجود این بیماری در کودک را تشخیص می‌دهد.

با این حال، علائم برخی کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ ممکن است مشابه علائم بزرگسالان باشد.

علائم دیابت نوع 1 در کودکان	علائم دیابت نوع 2 در کودکان
تشنگی بیش از حد	تشنگی بیش از حد
ادرار مکرر و احتمالا شب‌ادراری (در کودکانی که برای استفاده از سرویس بهداشتی آموزش دیده‌اند)	تکرر ادرار
گرسنگی شدید	گرسنگی بیش از حد
کاهش وزن ناخواسته	کاهش وزن ناخواسته (این مورد در کودکان مبتلا به دیابت نوع 2 در مقایسه با کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 کمتر رایج است)
خستگی	خستگی
تحریک‌پذیری یا تغییرات رفتاری	تیره شدن برخی نواحی پوست (اغلب اطراف گردن، زیر بغل یا کشاله ران)
بوی میوه‌ای و یا عرق بدن	تاری دید
	عفونت‌های مکرر

علائم نوروپاتی دیابتی چیست؟

دیابت عصبی، نوعی آسیب عصبی است که انواع مختلفی دارد و ممکن است در افراد مبتلا به دیابت ایجاد شود. این نوع آسیب عصبی درمان قطعی ندارد. اما می‌توان با مصرف دارو زیر نظر پزشک و کنترل دقیق قند خون آن را مدیریت کرد. در جدول زیر انواع نوروپاتی دیابتی و علائم آن‌ها را خلاصه کرده‌ایم.

نوع دیابت عصبی	علائم
نوروپاتی محیطی	بی‌حسی، گزگز یا احساس سوزن‌سوزن شدن دردی که ممکن است به صورت سوزشی، تیرکشنده یا تیز باشدحساسیت غیرعادی به لمس ضعف عضلانی  زخم‌هایی در پا یا ساق پا که به‌کندی بهبود می‌یابند از دست دادن کامل حس در پاها
نوروپاتی اتونومی یا خودمختار	علائم گوارشی: سوء‌هاضمه، سوزش معده، تهوع، استفراغ، نفخ، اسهال یا یبوست علائم ادراری: بی‌اختیاری یا احتباس ادرار، عفونت‌های مکرر ادراریعلائم جنسی: اختلال نعوظ، انزال معکوس، خشکی واژن، ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی علائم قلبی‌ و عروقی: افت فشار خون، ضربان قلب نامنظم، سرگیجه و غش سایر علائم: تعریق بیش از حد یا کم و عدم تطابق مردمک‌ چشم با تغییرات نوری
نوروپاتی پروگزیمال	درد ناگهانی و شدید در ناحیه ران، باسن یا لگن  ضعف پا به گونه‌ای که ایستادن یا راه رفتن را دشوار ‌کند  از دست رفتن رفلکس‌ها (مثلا رفلکس زانو) تحلیل بافت عضلانی در ناحیه آسیب‌دیده  کاهش وزن بدون دلیل

سخن پایانی

در این مطلب با بیماری دیابت آشنا شدیم و دیدیم که این بیماری، قبل از آسیب جدی به بدن هشدار می‌دهد. حال این زنگ هشدار می‌تواند خستگی‌های بی‌دلیل و گرسنگی‌ها و تشنگی‌های مکرر یا نیاز شدید به دفع ادرار، تاری دید و کاهش وزن ناخواسته باشد. نکته مهم اینجاست که این علائم هشداردهنده را جدی بگیریم و هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنیم. آیا تا به حال متوجه علائم انواع مختلف دیابت شده‌اید؟ نظرات خود را درکامنت‌ها با ما در میان بگذارید.

منابع: clevelandclinic، healthline، cdc، mayoclinic، healthline، webmd، clevelandclinic